Οι θέσεις του Συλλόγου Περιβάλλοντος για το Ινστιτούτο Ελαίας

Με αφορμή την επίσκεψη στην Κέρκυρα του κ. Σπυρίδωνα Κυριάκη, προέδρου του ΕΘΙΕΓΕ (στο οποίο υπάγεται το Ινστιτούτο Ελαίας Κέρκυρας), ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Κέρκυρας παρουσιάζει τις θέσεις και τις προτάσεις του για το Ινστιτούτο Ελαίας Κέρκυρας και καλεί όλους τους Κερκυραϊκούς φορείς (Αυτοδιοικητικούς, Συναιτεριστικούς, κ.α.) να τις στηρίξουν με όλες τους τις δυνάμεις.


Ιστορικό

* Το 1957 ιδρύθηκε το Ινστιτούτο Ελαίας το οποίο ανήκε στην Δ/νση Έρευνας και Εφαρμογών του Υπουργείου Γεωργίας.



* Το 1986 ιδρύεται το Ινστιτούτο Αγροτικής Οικονομίας και Κοινωνιολογίας, το οποίο, μέχρι και σήμερα, ουδέποτε λειτούργησε.

* Το 1989 ιδρύεται το εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε) σαν νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, εποπτευόμενο από το Υπουργείο Γεωργίας.

Όλα τα ερευνητικά ιδρύματα της χώρας που ανήκουν στην Δ/νση Έρευνας και Εφαρμογών του ΥΠ. ΓΕ. μεταφέρονται στο ΕΘ.Ι.ΑΓ..Ε. μαζί με όλο το προσωπικό και τα περιουσιακά τους στοιχεία.

* Το 1999 γίνεται αναδιοργάνωση του ΕΘΙΑΓΕ. Δημιουργούνται 13 Περιφερειακά Ιδρύματα Αγροτικής Έρευνας (όσες είναι οι Περιφέρειες της Ελλάδας). Στο Περιφερειακό Ίδρυμα των Ιονίων Νήσων υπάγονται τόσο το Ινστιτούτο Ελαίας όσο και το αδρανές Ινστιτούτο Αγροτικής Οικονομίας και Κοινωνιολογίας.



Λειτουργία του Ινστιτούτου Ελαίας στην Κέρκυρα

Στα 52 χρόνια συνεχoύς λειτουργίας του το Ινστιτούτο Ελαίας Κερκύρας πραγματοποίησε αρκετές ενδιαφέρουσες εργασίες σε θέματα ελαιοκομίας και ελαιοτεχνίας.

Παράλληλα με αυτές τις εργασίες του το Ινστιτούτο πραγματοποίησε ορισμένες σπουδαίες ερευνητικές δουλειές σε διεθνές επίπεδο όπως είναι η συνεργασία του με τα Ηνωμένα Έθνη για την υλοποίηση του προγράμματος U.N.D.P. - F.A.O. διάρκειας 15 ετών (από το 1970 έως και το 1985). Κατά την διάρκεια αυτού του προγράμματος το Ινστιτούτο συνεργάστηκε με πολλούς διακεκριμένους επιστήμονες απ΄ όλο τον κόσμο και ασχολήθηκε κύρια με τους τομείς των εχθρών και των ασθενειών της ελιάς. Την περίοδο αυτήν λειτούργησε εντομοτροφείο ωφέλημων εντομοπαρασίτων για την βιολογική καταπολέμηση των εχθρών της ελιάς.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στο Ινστιτούτο Ελαίας Κερκύρας πραγματοποιήθηκαν, σε παγκόσμιο επίπεδο, οι κυριότερες εργασίες για την προστασία της ελιάς από τον Δάκο, το Λεκάνιο, τον Πυρηνοτρύτη, κ.α.

Σημερινή κατάσταση του Ινστιτούτου Ελαίας

Μετά την συνταξιοδότηση του τελευταίου Διευθυντή του Ινστιτούτου (το 2008), δεν υπάρχει πλέον επιστημονικό προσωπικό. Μοναδικοί εργαζόμενοι του ετοιμοθάνατου Ερευνητικού Ιδρύματος ένας γεωργοτεχνίτης και μία εργάτρια που μετρούν τον χρόνο τους μέχρι να συνταξιοδοτηθούν και αυτοί.

Με άλλα λόγια, μετά από 52 χρόνια συνεχούς λειτουργίας, και σπουδαίας προσφοράς στον πρωτογενή τομέα, το Ινστιτούτο Ελαίας της Κέρκυρας, βρίσκεται στα πρόθυρα της οριστικής παύσης της λειτουργίας του.

Σε μια περίοδο που όλα τα κόμματα εξουσίας μιλούν συνεχώς για την πράσινη αγροτική ανάπτυξη, για την προστασία του αγροτικού περιβάλλοντος και του καταναλωτή, για την αειφορία και τον βιώσιμο πρωτογενή τομέα, στην πραγματικότητα καταργούν τα εργαλεία για την υλοποίηση της ανάπτυξης που οι ίδιοι επαγγέλλονται.

Πίσω από τα μεγάλα λόγια για την δήθεν στήριξη του αγροτικού κόσμου και της υπαίθρου, στην πραγματικότητα αποψιλώνεται η περιφέρεια από τις λιγοστές επιστημονικές ερευνητικές υποδομές που έχει και καταδικάζεται ο αγρότης (γεωργός, κτηνοτρόφος, μελισσοκόμος, αλιέας κ.α.) στην εγκατάλειψη της αγροτικής γης και την μετατροπή του σε φτηνά εργατικά και ανειδίκευτα χέρια σε εποχιακές ασχολίες, συνήθως τουριστικού χαρακτήρα.

Η σημερινή κατάσταση του Πρωτογενή Τομέα στον νομό Κερκύρας.

Τις τελευταίες δεκαετίες ένα μεγάλο τμήμα του αγροτικού πληθυσμού της Κέρκυρας (ιδιαίτερα οι νεότερες ηλικίες) στράφηκαν προς τον αναπτυσσόμενο και πολλά υποσχόμενο μαζικό τουρισμό. Το γεγονός αυτό είχε σαν συνέπεια α) την απομάκρυνση από το αγροτικό επάγγελμα των πλέον παραγωγικών ηλικιών των αγροτών, και β) την δραματική μείωση της παραγωγικής ικανότητας του νομού.

Η σχεδόν αυτάρκης και αυτοτελής αγροτική Κέρκυρα κατέληξε να εισάγει αγροτικά προϊόντα για να θρέψει όχι μόνο τους επισκέπτες της αλλά και τους ίδιους τους κατοίκους της!. Όσο περισσότερο η κερκυραϊκή οικονομία στρεφόταν στην μονοκαλλιέργεια του μαζικού τουρισμού τόσο εντονότερη ήταν η «οικονομική αιμορραγία» του τόπου. Ένα μεγάλο μέρος των εσόδων του τουριστικού τομέα «έφευγε» εκτός νομού για προμήθεια και αγορά αγροτικών προϊόντων.

Τα τελευταία χρόνια το στρεβλό μοντέλο του Κερκυραϊκού μαζικού τουρισμού παρουσιάζει έντονη κάμψη και αδυνατεί να προσφέρει στον Κερκυραίο εργαζόμενο το σύνηθες «κέρδος» των προηγούμενων ετών.

Τα κυριότερα αποτελέσματα αυτής της οικονομικής κάμψης για την Κέρκυρα είναι:

Α) Η δημιουργία αρκετών ανέργων ή, στην καλύτερη περίπτωση, ημι-απασχολουμένων εργαζομένων στον τουριστικό τομέα (πρώην αγρότες).

Β) Η εγκατάλειψη μεγάλου μέρους της αγροτικής δραστηριότητας και η αν

Γ) Η περιβαλλοντική καταστροφή μεγάλου τμήματος της Κερκυραϊκής γής, ιδιαίτερα της παράκτιας ζώνης.

Η γεωγραφική θέση της Κέρκυρας και ο Πρωτογενής Τομέας.

Τα τελευταία χρόνια ο γεωπολιτικός ρόλος της Κέρκυρας έχει εμφανώς αναβαθμιστεί καθώς αποτελεί το δυτικότερο τμήμα της Ελληνικής γης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και το σταυροδρόμι των κρατών του Ιονίου Πελάγους και της Αδριατικής θάλασσας.

Ιδιαίτερη σημασία παρουσιάζει η συμμετοχή της στην ομάδα κρατών της Αδριατικής θάλασσας η οποία αποτελείται από 7 κράτη (ως επί ο πλείστον νεοσύστατα) που προσπαθούν να αναπτύξουν τον αγροτικό τους τομέα σύμφωνα με τα νέα Ευρωπαϊκά και Παγκόσμια δεδομένα.

Η Ελλάδα, μέσω του νομού Κερκύρας, έχει τη δυνατότητα για στενή συνεργασία, ανταλλαγή γεωργικής εμπειρίας και τεχνολογίας. Μπορούν να αξιοποιηθούν επιπλέον ευρωπαϊκά προγράμματα (συνεπώς και οικονομικές επιδοτήσεις) για την αναβάθμιση τόσο του κερκυραϊκού αγροτικού τομέα όσο και του αντίστοιχου των κρατών αυτών.

Ταυτόχρονα, η προβλεπόμενη προστασία του θαλάσσιου οικοσυστήματος της Αδριατικής και του Ιονίου καθώς και των υγροτοπικών οικοσυστημάτων των περιοχών που βρέχονται από αυτές τις θάλασσες, είναι πρωταρχικής σημασίας όχι μόνο για τον αγροτικό τομέα αλλά για όλους τους οικονομικούς τομείς και πάνω απ΄όλα, για την ζωή και την υγεία των πολιτών συγκεκριμένων κρατών.

Πρόταση για την λειτουργία του Ινστιτούτο Ελαίας Κερκύρας.

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Κέρκυρας ζητά και διεκδικεί:

Α. Την μετεξέλιξη του Ινστιτούτου Ελαίας Κερκύρας σε Ινστιτούτο Βιολογικής Γεωργίας με βασικούς στόχους:

1. Την υποβοήθηση του νέου «πολυλειτουργικού» ρόλου του αγρότη για την παραγωγή ποιοτικών και διεθνώς ανταγωνιστικών προϊόντων.
2. Την «βιώσιμη» ανάπτυξη της υπαίθρου.
3. Την προστασία του αγροτικού περιβάλλοντος
4. Την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών για την υποβοήθηση της πιστοποίησης των αγροτικών προϊόντων.
5. Την ασφάλεια των τροφίμων, σε μια εποχή «διατροφικών κινδύνων»
6. Τη παροχή τεχνογνωσίας στη βιομηχανία τροφίμων και αγροτικών εισροών για τη βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας των προϊόντων της
7. Την ανάπτυξη του αγροτουρισμού στον νομό.



Β. Την στελέχωσή του Ινστιτούτου Βιολογικής Γεωργίας με εξειδικευμένο κατάλληλο επιστημονικό προσωπικό.